Plantage(-negrous)
Plantago atrata
Plantaginaceae
Nom en français : Plantain noirâtre.
Descripcioun :Lou plantage-negrous douno d'èr à l'erbo-de-cinq-costo, pamens coume lou dis soun noum l'enflourejado èi mai sourne. Trachis dins li tepiero seco e li melouniero de mountagno. La subsp. presentado eici qu'èi gaire peludo ié dison atrata, rèsto pulèu dins l'uba dis Aup.
Usanço :Emai aguèn ges d'entresigne segur, poudèn pensa que, coume tóuti li plantage, aquéu èi bessai vertuous.
Port : Erbo
Taio : 15 à 50 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Plantago
Famiho : Plantaginaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 4
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 4 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 1200 à 2200 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Tepiero seco
- Melouniero
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuroupo
Ref. sc. : Plantago atrata Hoppe, 1799
Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753